RSS
Container Icon

ต้นมะยม ไม้มงคลของไทย

ชื่อวิทยาศาสตร์            Phyllanthus acidus Skeels

ชื่อวงศ์                       EUPHORBIACEAE

ชื่อสามัญ                    Star Gooseberry

ชื่อท้องถิ่น                  ทั่วไป เรียก มะยม, ภาคอีสาน เรียก หมักยม, หมากยม, ภาคใต้ เรียก
                               ยม ลูกยม



ลักษณะทั่วไป

              มะยมเป็นไม้มงคลอีกชนิดที่คนไทยเราคุ้นเคยและใกล้ชิดกันมานาน สำหรับที่ว่าเป็นไม้มงคลเพราะตามตำราพรหมชาติฉบับหลวง กล่าวว่ามะยมเป็นต้นไม้ที่ควรปลูกไว้ทางทิศตะวันตก (ประจิม) เพื่อป้องกัน ความถ่อย ถ้อยความ และผีร้ายมิให้มากล้ำกรายเพราะถือว่าเป็นไม้ชื่อคล้ายพระญายมราช และในพิธีมงคลเรามักจะเห็นว่าพระสงฆ์นำก้านมะยมมาพรมน้ำมนต์ในพิธีเพื่อความเป็นสิริมงคลด้วย ในบางตำราก็ว่า เป็นต้นไม้ที่มีชื่อเป็นมงคลนาม ปลูกแล้วผู้คนจะได้นิยมชมชอบเหมือนมี นะเมตตามหานิยม มะยมเป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็กถึงขนาดกลาง สูงประมาณ 3–10 เมตร ลำต้นตั้งตรง แตกกิ่งก้านสาขาบริเวณ ปลายยอด กิ่งก้านจะเปราะและแตกง่าย เปลือกต้นขรุขระสีเทาปนน้ำตาล ใบ เป็นใบรวม มีใบย่อยออกเรียงแบบ สลับกันเป็น 2 แถว แต่ละก้านมีใบย่อย 20–30 คู่ ก้นใบค่อนข้างกลม ด้านบนใบสีเขียวอ่อน ด้านล่างสีขาวนวลอมเขียว ดอกออกเป็นช่อตามลำต้นและกิ่งก้านที่ไม่มีใบ เป็นดอกไม่สมบูรณ์เพศ ดอกตัวผู้มีมากกว่าดอกตัวเมีย บางครั้งมีเฉพาะดอกตัวผู้ทั้งต้น จึงไม่ติดผลเลย เรียกกันว่า มะยมตัวผู้ ดอกย่อยสีเหลืองอมน้ำตาลเรื่อๆ ผลมีรสเปรี้ยวแต่อาจมีบางสายพันธุ์ที่ออกรสหวาน เมื่อลูกยัง อ่อนนั้นจะเป็นสีเขียว เมื่อแก่เปลี่ยนเป็นสีเหลืองหรือขาวแกมเหลือง เนื้อฉ่ำน้ำ เมล็ดรูปร่างกลมเป็นพูแบบเดียวกับผล แข็ง สีน้ำตาลอ่อน 1 เมล็ด นิยมนำมารับประทานแบบลูกสดหรือนำมาดองจิ้มกับพริกเกลือหรือแถวอิสานนิยมมาตำแบบส้มตำก็อร่อยเช่นกันส่วนใบอ่อนก็จิ้มน้ำพริกได้ และในปัจุบันนี้มีการนำมาทำเป็นแยมมะยม, ไวน์มะยมอีกด้วย




การปลูก

              มะยมเป็นพันธุ์ไม้กลางแจ้ง เจริญเติบโตได้ดีทั้งที่แดดจัด หรือในที่ร่มรำไร ปลูกขึ้นได้ดีในดินที่ร่วนซุย มีความชื้นพอเหมาะ ขยายพันธุ์ด้วยการเพาะเมล็ด



สรรพคุณทางยา
  •  ราก รสจืด สรรพคุณแก้โรคผิวหนัง แก้ผดผื่นคัน ช่วยซับน้ำเหลืองให้แห้ง แก้ประดง ดับพิษเสมหะ
  •  เปลือกต้น รสจืด สรรพคุณแก้ไข้ทับระดู ระดูทับไข้ และแก้เม็ดผดผื่นคัน
  •  ใบ รสจืดมัน ปรุงเป็นส่วนประของยาเขียว สรรพคุณแก้ไข้ ดับพิษไข้ บำรุงประสาท ต้มร่วมกับใบหมากผู้หมากเมียและใบมะเฟืองอาบแก้คัน ไข้หัด เหือด และสุกใส
  •  ดอก ดอกสดใช้ต้มกรองเอาน้ำแก้โรคในตา ชำระล้างในตา
  •  ผล รสเปรี้ยวสุขุม กัดเสมหะ แก้ไอ บำรุงโลหิต และระบายท้อง



  • Digg
  • Del.icio.us
  • StumbleUpon
  • Reddit
  • RSS